Welke gevoelens er voor haar komst ook mochten zijn geweest, haar vurige verklaring maakte elke blik en elke zin onmiddellijk zo vriendelijk als ze zich maar kon wensen.

Toen de zaak aldus naar tevredenheid was opgelost, werd ze door juffrouw Tilney aan haar vader voorgesteld en door hem met een zo bereidwillige, aandachtige beleefdheid ontvangen dat ze herinnerd werd aan de informatie van Thorpe en met plezier bedacht dat hij soms te vertrouwen was. De hoffelijkheid van de generaal ging zo ver dat hij, niet wetend hoe buitengewoon snel ze het huis was binnengegaan, boos was op de bediende, wiens verzuim ertoe had geleid dat ze de deur van het appartement zelf had moeten openen. ‘Wat had William wel gedacht? Hij zou de zaak grondig onderzoeken.’ En als Catherine niet vurig zijn onschuld had bepleit, was het mogelijk geweest dat William voor altijd de gunst van zijn meester en zelfs zijn betrekking door haar snelheid had verloren.

Nadat ze een kwartier bij hen had gezeten, stond ze op om te vertrekken en werd zeer aangenaam verrast door generaal Tilney’s vraag of ze zijn dochter de eer wilde bewijzen met haar te dineren en de rest van de dag met haar door te brengen. Juffrouw Tilney voegde daar haar eigen wensen aan toe. Catherine was hen zeer erkentelijk, maar niet in staat hierop in te gaan. Meneer en mevrouw Allen zouden haar elk moment thuis verwachten. De generaal verklaarde dat hij niet verder aan zou dringen; de aanspraken van meneer en mevrouw Allen gingen voor, maar hij vertrouwde erop dat ze op een andere dag, wanneer ze langer van tevoren op de hoogte waren gesteld, niet zouden weigeren haar aan haar vriendin af te staan. ‘O nee’, zei Catherine; ze was er zeker van dat ze niet het geringste bezwaar zouden hebben en ze zou met alle genoegen komen. De generaal begeleidde haar zelf naar de buitendeur, maakte alle mogelijke galante opmerkingen terwijl ze de trap afliepen, waarbij hij de soepelheid van haar gang bewonderde, die precies overeenkwam met haar stijl van dansen en maakte bij het afscheid de elegantste buigingen die ze ooit had aanschouwd.

Verrukt over alle gebeurtenissen legde Catherine uitgelaten de weg af naar Pulteney Street, waarbij ze, zoals ze concludeerde, met grote soepelheid liep, hoewel ze daar nooit eerder aan had gedacht. Ze bereikte het huis zonder nog iets van de beledigde partij te zien en nu ze volledig had gezegevierd, volledig haar zin had gekregen en zeker was van haar gang, begon ze (terwijl de opwinding in haar binnenste wegebde) te betwijfelen of ze wel volledig gelijk had gehad. Een opoffering was altijd edelmoedig en als ze was ingegaan op hun smeekbeden was haar de kwellende gedachte bespaard gebleven van een geërgerde vriendin, een boze broer en een voor beiden zo gelukkig plan dat nu niet door ging, misschien door haar toedoen. Om zichzelf gerust te stellen en aan de hand van de mening van een onbevooroordeelde persoon na te gaan hoe haar eigen gedrag werkelijk was geweest, stelde ze meneer Allen op de hoogte van het half-afgesproken plan van haar broer en de Thorpes voor de volgende dag. Meneer Allen ging hier onmiddellijk op in. ‘Juist,’ zei hij, ‘en denk je erover mee te gaan?’

‘Nee, toen ze het mij vertelden, had ik net een afspraak voor een wandeling gemaakt met juffrouw Tilney en daarom kon ik niet met hen meegaan, nietwaar?’

‘Nee, zeker niet en ik ben blij dat je het niet overwogen hebt. Dit soort plannen kunnen echt niet. Jonge mannen en vrouwen die in open rijtuigen door het land rijden! Zo nu en dan kan dat heel goed, maar samen naar herbergen en openbare gebouwen gaan! Het is niet zoals het hoort en het verbaast me dat mevrouw Thorpe dit goedkeurt. Ik ben blij dat je er niet over denkt om mee te gaan; ik weet zeker dat mevrouw Morland het niet op prijs zou stellen. Mevrouw Allen, bent u het niet met mij eens? Bent u niet van mening dat dit soort ondernemingen afkeurenswaardig zijn?’

‘O, ja, zeer afkeurenswaardig. Open rijtuigen zijn gemene dingen. Een schone jurk houdt het in die dingen nog geen vijf minuten vol. Bij het in- en uitstappen raak je bespat en de wind waait je haar en hoed alle kanten op. Ikzelf heb een grote hekel aan een open rijtuig.’

‘Dat weet ik, maar dat is de vraag niet. Vindt u niet dat het een rare indruk geeft als jongedames er regelmatig in worden rondgereden door jongemannen aan wie ze niet eens verwant zijn?’

‘Jazeker, beslist een rare indruk. Ik kan de aanblik niet verdragen.’

‘Lieve mevrouw,’ riep Catherine uit, ‘waarom hebt u mij dat dan niet eerder verteld? Ik weet zeker dat ik helemaal niet met meneer Thorpe was meegegaan als ik had geweten dat het onbehoorlijk was, maar ik heb altijd gehoopt dat u het mij zou zeggen wanneer u dacht dat ik iets verkeerds deed.’

‘Dat zal ik ook, lieve kind, daar kun je op vertrouwen, want, zoals ik mevrouw Morland bij het afscheid heb gezegd, ik zal voor jou altijd het beste doen wat in mijn macht ligt. We moeten echter ook niet al te precies zijn. Jonge mensen blijven jonge mensen, zoals jouw lieve moeder zelf zegt. Je weet dat ik, toen we hier net waren, niet wilde dat je die gebloemde mousseline zou kopen, maar je deed het toch. Jonge mensen willen niet altijd gedwarsboomd worden.’

‘Maar dit was echt belangrijk en ik denk niet dat het u veel moeite had gekost om mij te overtuigen.’

‘Zoals het tot nu toe is gegaan, is er geen schade aangericht’, zei meneer Allen, ‘en ik kan je alleen maar adviseren, lieve kind, niet meer met meneer Thorpe uit te gaan.’

‘Dat is precies wat ik wilde zeggen’, voegde zijn vrouw eraan toe.

Catherine voelde zich opgelucht voor haarzelf, maar bezwaard ten opzichte van Isabella en na even te hebben nagedacht, vroeg ze meneer Allen of het netjes en aardig zou zijn als ze juffrouw Thorpe zou schrijven en het ongepaste van de situatie zou uitleggen waarvan ook zij zich onbewust moest zijn, want ze vreesde dat Isabella anders, ondanks de gebeurtenissen, de volgende dag naar Clifton zou gaan. Meneer Allen raadde haar echter af dit te doen. ‘Laat haar maar met rust, lieve kind, ze is oud genoeg om te weten wat ze doet en zo niet, dan heeft ze een moeder om haar advies te geven.